کد مطلب:43582 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » خانواده و زندگي

در خانواده ، جايگاه خود را به عنوان پسر بزرگ از دست داده ام و پدر و مادرم از برادر كوچكترم حمايت مي كنند و با من برخورد خوبي ندارند. با اين مشكل چگونه برخورد كنم؟

در مورد خورد شدن شخصيت و از دست دادن جايگاه انسان در نظام خانواده، عوامل متعددي تأثير گذار هستند كه بايد شناسي شوند و با آن ها مبارزه شود. يكي از عوامل مهم، خورد شدن شخصيت ، بي احترامي به ديگران است. طبيعي است وقتي به ديگران احترام گذاشته نشود، ديگران نيز به شخص بي احترامي نموده و شخصيت او را زير سؤال مي برند. از اين رو در اسلام سفارش شده انسان بايد به ديگران احترام گذاشته و جايگاه يكديگر را درك كنند. بر همين اساس در اسلام سفارش شده است كه والدين به فرزندان و فرزندان به والدين احترام گذارند. پيامبر اسلام(ص) فرمود: لا تحقّرن أحدًّ من المسلمين فاءنّ صغير هم عندالله كبير؛[2] هيچ يك از مسلمانان را كوچك نشماريد كه خرد سالان مسلمان هم در پيشگاه الهي بزرگند. همو فرمود: من به تمام شما مسلمانان توصيه مي كنم كه نسبت به جوانان با نيكي و نيكوكاري رفتار كنيد و شخصيت آن را گرامي بداريد.[3]

يكي از عوامل مهم از دست دادن شخصيت ، ارتكاب گناه است. خانوادة دين مدار و دينگرا براي مقدسات و باورهاي ديني، احترام قايل بوده و به كسي كه مرتكب گناه شود و ارزش هاي اسلامي را ناديده گيرد، احترام نمي گذارند . از سوي ديگر گناه اثر وضعي دارد كه يكي از آثار خورد شدن شخصيت و ذلت گنهكار است. براي كسب جايگاه انساني در خانواده ، ضروري است شخص به مقدسات دين احترام گذاشته و تكاليف ديني را انجام دهد.

يكي از ديگر عوامل،زير سؤال بردن شخصيت ، فقر فرهنگي حاكم در خانواده است.

متأسفانه برخي از خانواده ها به دليل عدم آشنايي با معارف بلند اسلامي، شخصيت انسان ها را نشناخته و مقام آن ها را درك نمي كنند. طبيعي است براي از بين بردن اين آفت لازم است به اعضاي خانواده رشد فرهنگي داد. اين رشد با بهره گيري از رسانه ها، بيان داستان ها و مطالعة كتاب ها و ... امكان پذير است.

يكي از عوامل ديگر تأثير گذار ، عوامل خارج از محيط خانواده است. برخي از افراد جامعه به خاطر برخي از عوامل مانند حسادت و غيبت، به زير سؤال بردن شخصيت انسان و به بدگويي از وي ميپردازند كه اين عامل در رشد اعضاي خانواده تأثير منفي گذاشته و آنان را نسبت به اعضاي ديگر خانواده بدبين مي كند. طبيعي است كه بايد عامل خارجي شناسايي شده و با آن مبارزه گردد.

يكي از عوامل بي احترامي به اعضاي خانواده تضاد و تقابل دو نسل نو و قديم است. در يك خانواده كه برخي از اعضاي آن را جوانان تشكيل مي دهند و برخي ديگر را كهنسالان، نوعي تضاد فكري به وجود مي آيد. متأسفانه برخي از خانواده ها اتضاد دو نسل، آسيب پذير نموده است.

براي از بين بردن اعامل تضاد، لازم است جوانان جايگاه كهن سالان را درك كرده و به آنان احترام گذارند. همين طور بر سالخوردگان لازم است به خواسته هاي مشروع و معقول جوانان ارج نهند. پيامبر اسلام فرمود : البركهْْ مع أكابر كم؛ 1[4] وجود پيران سالخورده بين شما باعث افزايش فيض ربوبي و بسط نعمت هاي الهي است .

همو فرمود: أوصيكم بالشّبان خيراً؛[5] من به تمام شما مسلمانان سفارش مي كنم كه نسبت به جوانان با نيكي رفتار كنيد و شخصيت آن را گرامي بداريد .

يكي از عوامل مهم كسب جايگاه در خانواده، اصلاح باور و برداشت ها است. برخي تصور مي كنند كه آن ها در خانواده جايگاه نداشته و ديگران نسبت به آن ها احترام نگذاشته و به تبعيض قايل هستند؛ حال آن كه اين تصور نياز به اصلاح و باز نگري دارد؛ زيرا چنين پنداري، با واقعيت مطابقت ندارد. البته بيان اين نكته ضروري است كه برخي از والدين نسبت به فرزندان تبعيض قايل بوده ، لازم است به آن ها تذكر داده شود. متأسفانه عدم آشنايي والدين با وظايف و حقوق فرزندان باعث مي شود كه نوعي افراط و تفريط در برخورد با فرزندان به وجود آيد.

اين تبعيض پيامدهاي منفي در بين دارد. براي آگاهي دادن به والدين لازم است احترام آنان حفظ گردد، زيرا احترام آنان لازم بوده است. در اسلام به رعايت حقوق والدين و احترام به آنان اهميت ويژه اي داده شده است، تا آن جا كه حقوق والدين در كنار حق خداوند قرار داده شده است.2[6]

حق مادر نگاهدار و بترس

ز ايزد ذوالجلال والاكرام

هر كه با مادر و پدر بد كرد

نبود جز هميشه دشمن كام

اين يكي با پدر به حرمت زيست

راست چونان كه پيش خواجه غلام3[7]

البته بايد به طور غير مستقيم به والدين فهماند كه آنان نبايد بين فرزندان تبعيض قايل شوند.

1[2] مجموعه ورام، ج 1، ص 31.

1[3] محمد تقي فلسفي، بزرگسال و جوان، ج 1، ص 64.

1[4] نهج الفصاحهْْ، كلمة 1110 ، ص 222.

2[5] بزرگسال و جوان، ج 1، ص 65.

2[6] اسراء (17)آ يه 23 - 24.

3[7] احمد احمدي بيرجندي ، ص 189.